TSUNAMI Basa Jawa

TSUNAMI

Apa kuwi Tsunami?

Tsunami sing tegesé harafiah "ombak gedhe ing palabuhan" iku sawijining ombak sing ana sawisé ana lindhu, gunung geni njeblug, utawa horeging météor sing ngantem tiba ing segara. Tenaga saben tsunami iku tetep, fungsi dhuwur lan lajuné. Mula yèn glombang ngampiri panté pasisir, dhuwuré saya tambah kamangka lajuné mudhun. Glombang iku obah karo laju sing dhuwur, mèh ora disadari yèn ngliwati banyu jero, anging munggah dadi 30 meter utawa luwih. Tsunami bisa nggawé karusakan érosi ing kawasan pasisir panté lan kapulowan.

 

Tsunami disebabake amergo tanah longsor

Dikira - kira penyebab paling umum kelara terjadine Tsunami yaiku lemah longsor. Tsunami iku bisa disebabake amergo lemah longsor  ingkang awale soko nduwur permukaan banyu laut lan sak bare kuwi longsor mlebu neng njero laut, utawa amargo lemah longsor ingkang terjadi sakabehe ning njero banyu. Lemah longsor terjadi pas lereng utawa endapan sedimen dadi terjalu jero lan material kuwi longsor amergo gaya tarik bumi. Yen kondisi ora stabil kuwi terjadi, yen ngono iso dadi amergo badai, gempa bumi, udan utawa malah numpuk’e sendimen terus terusan teko lereng.

Contone soko delta – delta kali lan lereng jeru  njero segara ingkang enek sing nduwur  ngarai njero laut, dikira dadi nggon – nggonan dadine lemah longsor ingkang nyebabake  Tsunami. Teko taun 1929, Tsunami ing kepulauan Grand Bank, NewFoundland, ingkang di diskusikne ing dhuwur, dikira – kira gedhe disebabake aamrgo longsor njero segara teko skala gedhe ing paparan benua

Tanda-tanda tsunami

1.      Umume ana lindhu sing rada gedhe dhisik (minimal 6,4 skala Richter) utawa

2.      Ana gunung njeblug, ning gunung sing ana ing segara kaya gunung Krakatau

3.      Timbul gelembung-gelembung nang banyu segara

4.      Timbul buih-buih sing muni ngisis kaya swara wektu wong lagi masak ing wajan

5.      Banyu segara ndadak surut bisa pirang-pirang meter

6.      Ana suara gemuruh saking segara

7.      Kewan utamane manuk padha mabur teng arah darat

8.      Kewan sing ing dharat padha mlayu ora karuwan utawa katon ora anteng

Nek ana tanda-tanda sing kaya iku salah siji wae, aja mikir maneh langsung wae mlayu teng arah sing luwih dhuwur adoh saking pantai, luwih apik mlayu teng arah wit-witan utawa grumbul suketan.

 

Penyelamatan awal tsunami

• Aja ngenteni tandha-tandha tsunami muncul kabeh, muncul siji wae wis cukup, langsung mlayu
• Aja malah ngumpet ing walik tembok, tembok ora kuat nahan ombak tsunami, apamaneh benda liyane
• Nyelamatke bocah (putra-putri) sing isih cilik iku nomer siji, nomer loro wong tuwa. Bandha-bandha aja dipikir
• Selang wektu antara lindhu kaliyan tsunami iku antara 10 - 15 menit, dadi kudu cepet mlayu
• Ombak tsunami iku bantere antara 10 - 15 meter per dhetik, dadi aja ngenteni apa-apa maneh, langsung mlayu
• Penduduk ing wilayah pantai kudune wajib miara kewan (kewan apa wae), iku kanggo migunaake kepekaan indera kewan kanggo ndheteksi tsunami
• Kadhang lindhune iku ora kerasa merga adoh banget ning bisa nimbulke tsunami